عکاس: علیا عسگری
برای شروع پروژه طرح ساماندهی ،مرمت و احیای دیوار بزرگ گرگان در فاز نخست 4 منطقه از این اثر تاریخی در شهرستان کلاله انتخاب شده است که با اعتبار بالغ بر 3 میلیارد تومان عملیات اجرایی آن آغاز شد.
در این راستا در اولین روز مهر 1401 ،بازدید از سایت کاوش دیوار بزرگ گرگان در منطقه گرگر شهرستان کلاله و بازدید از سایت کاوش دیوار بزرگ گرگان در منطقه قره دیب شهرستان کلاله ،بازدید از تپه باستانی روستای عزیزآباد در عرصه دیوار بزرگ گرگان ،بازدید از قسمتی از دیوار بزرگ گرگان و تاسیسات وابسته به آن در نزدیکی روستای تمر قره قوزی شهرستان کلاله و بازدید از سایت جدید روستای چروک پیشکمر شهرستان کلاله ، توسط محمدجواد ساوری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان به همراه فرهاد شبیک فرماندار شهرستان کلاله و هیات همراه صورت گرفت.
دیوار بزرگ گرگان طولانی ترین اثر معماری ایران باستان (به طول 200 کیلومتر) بعد از دیوار چین (به طول 6000 کیلومتر) و لمیز آلمان (به طول 548 کیلومتر) به عنوان سومین دیوار دفاعی دنیا نام برده شده است. این اثر یکی از بارزترین آثار معماری دشت گرگان از دریای کاسپی شروع و تا ارتفاعات نیلی کوه جنگل گلستان در محدوده ی شهرستان کلاله امتداد دارد. به نام های سد انوشیروان، سد اسکندر، سد فیروز ، قزل آلان (مار سرخ) مشهو.ر است. در طول این دیوار 40 قلعه وجود دارد که با پلان چهار ضلغی احداث شده اند. زمان ساخت دیوار تاریخی گرگان به ساسانیان می رسد.